Μυθιστόρημα : Χωρίς Επιστροφή  (Γιούλη Τσουρεκά)

.....

Αν έχεις κάτι να πεις... μίλησε τώρα ή σώπασε για πάντα...

Η κρίση αξιών και ηθικών αξιών στην εποχή της Οικονομικής Κρίσης.

«Είμαστε στο εμείς και όχι στο εγώ».

Ο Μακρυγιάννης, ένας από τους πιο γνωστούς αγωνιστές του 21, εκτός από τον αγώνα για την απελευθέρωση του ελληνικού λαού από τον τουρκικό ζυγό, ενδιαφέρθηκε και για την κοινωνική πρόοδο της χώρας. Στο κίνημα της 3ης Σεπτεμβρίου, για παροχή συγνταγματικών δικαιωμάτων στο λαό, έπαιξε ενεργό ρόλο.

Αναρωτηθήκαμε ποτέ τι μπορεί να πετύχουμε με την υιοθέτηση μιας τόσο διαχρονικής άποψης ή παραμένουμε εγωιστές και κολλημένοι στο εγώ κι όχι στο εμείς; 

Με το είμαστε στο εμείς κι όχι στο εγώ, δημιουργείται μια κοινή προσπάθεια μέσα από την οποία προκύπτει ένας κοινός στόχος για όλους τους πολίτες με αποτέλεσμα την ορθή δημιουργία διαπροσωπικών σχέσεων. Συνεπάγεται και η αποφυγή της ζήλειας και του φθόνου. Ποιος δεν θα 'θελε να ζει σε ένα κλίμα αισιοδοξίας για τη ζωή και το μέλλον, καταπολεμώντας την πλήξη, την ανία  και τη μοναξιά;

Στις μέρες μας όμως στο μυαλό των περισσότερων ανθρώπων ανάμεσα στο ατομικό και το κοινωνικό συμφέρον, υπερισχύει κατά πολύ το ατομικό. Κι αυτό γιατί ζούμε σε μια κοινωνία γεμάτη ανθρώπους που διακατέχονται από μανία υπερκατανάλωσης με αποτέλεσμα να επιδιώκουν το δικό τους κέρδος με οποιοδήποτε τρόπο. Δεν μπορούν να καταλάβουν όμως, πως μόνο σε μια οργανωμένη και ισχυρή κοινωνία, οι πολίτες αισθάνονται σιγουριά και ασφάλεια.

Αλλά όταν ακόμα δε ξέρουμε να φερθούμε πολιτισμένα ο ένας στον άλλον πως μπορούμε να απαιτούμε σωστή συμπεριφορά απέναντι στην κοινωνία;

Σημαντική αιτία φυσικά αποτελεί η έλλειψη ηθικών αξιών. Τι εννοώ με τον όρο αυτό; Ηθικές αξίες είναι όλες οι αντιλήψεις και οι κανόνες που ρυθμίζουν τη συμπεριφορά μας και προς τους συνανθρώπους μας αλλά και προς τον εαυτό μας. Αν σκεφτείτε, το μεγαλύτερο μέρος της καθημερινότητάς μας επηρεάζεται από αυτούς τους κανόνες, αφού οι νόμοι είναι αδύνατον να ελέγχουν κάθε ενέργεια που κάνουμε.

Οι ηθικές αξίες είναι ηθικοί νόμοι, άγρυπνοι φρουροί και φύλακες άγγελοι. Μπορεί η παράβασή τους να μην επιφέρει την επιβολή ποινής αλλά σίγουρα ταράζει αδυσώπητα τον έλεγχο της συνείδησής σου και οι τύψεις, που έρχονται ως αποτέλεσμα, δημιουργούν προβλήματα συνείδησης πολύ πιο σοβαρά από την επιβολή πραγματικών κυρώσεων. 

Στην εποχή που ζούμε, εκτός από την οικονομική κρίση, περνούμε και κρίση των ηθικών αξιών.

Άλλοτε ο άνθρωπος έκανε το κακό και τον βασάνιζε το αίσθημα της ενοχής, πλέον κάνει το κακό χωρίς τύψεις. Έχει ατροφήσει το συναίσθημα της ευθύνης μέσα του και πλέον δε νιώθει. Ζει για να παίρνει αυτό που θέλει με όποιο κόστος και οποιοδήποτε τρόπο. Κριτήριο για τις πράξεις μας αποτελεί η σκοπιμότητα και ο στόχος χωρίς να ελέγχεται η ποιότητας της πράξης και οι συνέπειες στους γύρω μας.

Ζούμε στην εποχή που το «έχω» υπερτερεί του «είμαι». Υπάρχει μόνο το όραμα του υλικού ευδαιμονισμού και του καταναλωτισμού. Έχει εξαλειφθεί κάθε είδους ευαισθησία και ηθική βούληση.

Αλλά τι περιμένεις από έναν κόσμο που η ανθρωπιά, η αλληλεγγύη και η ανιδιοτέλεια θεωρούνται παρωχημένες αντιλήψεις; Από ένα κόσμο που κάθε χαμόγελο θεωρείται ύποπτο και κάθε φιλία εξυπηρετεί σκοπιμότητες; Έναν κόσμο που θεοποιεί το κέρδος; Ο «καλός και αγαθός» άνθρωπος που έπρεπε να γίνεις μετατράπηκε ξαφνικά στον απλά και μόνο οικονομικά επιτυχημένο;

Όπως εύστοχα είπε και ο Ε. Παπανούτσος, «Το συμπέρασμά μας είναι ότι δεν παραβαίνουμε τους ηθικούς νόμους περισσότερο από άλλοτε, αλλά ότι τους περιφρονούμε όσο ίσως ποτέ δεν ετόλμησαν άνθρωποι άλλης εποχής αν το κάμουν. Αυτή τη νέα ποιότητα έχει η ηθική διαφθορά του καιρού μας».